تفاوت داکت اسپلیت با سایر تجهیزات تهویه مطبوع به فاکتورهایی مانند میزان مصرف انرژی، چگونگی نصب، قدرت و هزینه بستگی دارد. داکت اسپلیت‌ها یکی از محبوب‌ترین‌های نوع سیستم تهویه مطبوع هستند که می‌توانید از آن‌ها در ساختمان‌های مختلف از جمله ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی استفاده کنید.
در داکت اسپلیت‌ها واحد سرمایش یا گرمایش به ۲ بخش تقسیم می‌شود: یک بخش داخلی و یک بخش خارجی. این بخش‌ها توسط یک شبکه کانال‌کشی‌شده به هم وصل می‌شوند تا هوای مطبوع را در سراسر ساختمان پخش کنند. در این مقاله از آوش درباره تفاوت داکت اسپلیت با کولرهای گازی، هواسازها، فن کوین‌ها و چیلرها صحبت می‌کنیم تا درک بهتری از این سیستم‌های تهویه مطبوع به دست آوریم.
مطالعه بیشتر: چیلر چیست؟ انواع، عملکرد و مهم‌ترین کاربردهای آن
تفاوت داکت اسپلیت با کولر گازی چیست؟
تفاوت اصلی بین سیستم داکت اسپلیت گرین و اسپلیت یا کولر گازی در نحوه توزیع هوای خنک است. یک سیستم اسپلیت از ۲ واحد تشکیل شده است: یک واحد داخلی که هوای خنک را به داخل اتاق می‌دمد و یک واحد خارجی که گرما را دفع می‌کند. این واحدها توسط خطوط مبرد به هم متصل می‌شوند.
در مقابل، همان طور که گفته شد داکت اسپلیت‌ها یک بخش اضافی هم دارند و آن هم کانال‌کشی است. هوای خنک‌شده از واحد داخلی از طریق کانال‌ها بین اتاق‌ها یا مناطق مختلف توزیع می‌شود و آن‌ها را خنک می‌کند. علاوه بر این، با اسپلیت‌ها دمای هوای اتاق‌های مختلف را نمی‌توان به صورت جداگانه تنظیم کرد. از این سیستم‌های تهویه مطبوع می‌توانید هم برای سرمایش و هم برای گرمایش فضای داخلی استفاده کنید، اما هزینه انرژی کولر گازی در حالت گرمایش به شدت زیاد است. با این حال در داکت اسپلیت‌ها می‌توان از کویل آب گرم برای گرم کردن ساختمان استفاده کرد تا هزینه‌های مذکور کاهش یابد.
| مقایسه | ویژگی‌ها |
| هر دو بخش خارجی و داخلی دارند که به ترتیب در خارج و داخل محیط نصب می‌شوند، اما کانال‌کشی داکت اسپلیت‌ها در دیوارها یا سقف ساختمان نصب می‌شود. | نصب |
| داکت اسپلیت‌ها معمولاً قدرت بیشتری دارند، زیرا از کانال‌کشی برای توزیع هوا استفاده می‌کنند. | قدرت |
| به طور کلی مصرف انرژی داکت اسپلیت‌ها بیشتر است زیرا به سیستم‌های هوادهی مرتبط با کانال‌کشی نیاز دارند. | مصرف انرژی |
| هزینه نصب داکت اسپلیت‌ها بیشتر است. | هزینه |
| عملکرد هر دوی این سیستم‌ها در مناطق گرم، سرد و مرطوب یکسان است. | منطقه |
| صدای داکت اسپلیت‌ها معمولا بیشتر از اسپلیت‌ها است. | صدا |
تفاوت داکت اسپلیت با سیستم VRF چیست؟
تفاوت اصلی بین داکت اسپلیت‌ها و سیستم‌های جریان مبرد متغیر (VRF) در روش توزیع هوا آن‌ها است.
سیستم‌های VRF هم از یک بخش خارجی و چند بخش داخلی جداگانه در هر اتاق استفاده می‌کنند تا مستقیماً هوای مطبوع را بین مناطق مختلف توزیع کنند اما نیازی به کانال‌کشی ندارند. سیستم‌های VRF از نظر منطقه‌بندی و کنترل دما انعطاف بیشتری دارند، چرا که دمای هر بخش داخلی آن‌ها می‌تواند به طور مستقل کار کند. علاوه بر این، سیستم‌های VRF به دلیل بهره‌وری انرژی و سرمایش یا گرمایش هم‌زمان مناطق مختلف کاربردهای زیادی دارند.
البته هزینه اولیه و قیمت و حتی صدای VRFها بیشتر از داکت اسپلیت‌ها است و در نصب آن‌ها هم محدودیت‌های خاصی وجود دارد. به طور کلی حداکثر فاصله عمودی بین بخش خارجی و دورترین واحد داخلیِ VRFها باید ۵۰ متر باشد. علاوه بر این، حداکثر فاصله عمودی بین ۲ واحد داخلی و حداکثر طول لوله‌کشی هم باید به ترتیب ۱۵ و ۱۰۰۰ متر باشد.
| تفاوت‌ها | ویژگی‌ها |
| نصب VRFها پیچیده‌تر است زیرا این سیستم‌ها از یک بخش خارجی و چند بخش داخلی تشکیل می‌شوند و به طراحی دقیقی برای سیستم توزیع هوا در بخش‌های داخلی نیاز دارند. | نصب |
| VRFها قدرت لازم برای سرمایش یک ساختمان بسیار بزرگ را دارند اما از داکت اسپلیت‌ها بیشتر برای سرمایش تک واحدها استفاده می‌شود. | قدرت |
| کارایی انرژی VRFها معمولاً بیشتر است اما این مسئله بسته به برند سیستم‌ها ممکن است متفاوت باشد. | مصرف انرژی |
| هزینه VRFها بیشتر از داکت اسپلیت‌ها است. | هزینه |
| VRFها برای آب‌وهوای گرم و مرطوب مناسب‌اند اما داکت اسپلیت‌ها علاوه بر آب‌وهوای گرم و مطلوب، برای آب‌وهوای گرم و خشک هم مناسب هستند. | منطقه |
| صدای داکت اسپلیت‌ها کم‌تر از VRFها است. | صدا |
تفاوت داکت اسپلیت با هواساز چیست؟
هواسازها خودشان هوای سرد یا گرم تولید نمی‌کنند و فقط مکمل سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی هستند. اکثر هواسازها از اجزایی مثل فیلتر هوا، الکتروموتور، فن، دمبر و کویل تشکیل می‌شوند. هواسازها بیشتر هوا را به گردش در می‌آورند تا تصفیه شود و معمولاً بخشی از یک سیستم تهویه هوای مطبوع بزرگ‌تر (مثل چیلرها) هستند. با این حال همان طور که در بالا گفتیم، داکت اسپلیت‌ها وظایف سرمایش و گرمایش را انجام می‌دهند.
قیمت داکت اسپلیت‌ها معمولاً کم‌تر از هواسازها و سیستم‌های متصل به آن‌ها است.
| تفاوت‌ها | ویژگی‌ها |
| هواسازها از یک سیستم متراکمِ متشکل از یک یا چند بخش داخلی و یک بخش خارجی تشکیل می‌شوند. بخش‌های داخلی در داخل ساختمان نصب شده و توسط شبکه لوله‌های مبرد، هوا را خنک یا گرم می‌کنند و در سطوح مختلف ساختمان توزیع می‌کنند. بخش خارجی هم در خارج از ساختمان قرار می‌گیرد. | نصب |
| از هواسازها معمولاً برای پروژه‌های کوچک‌تر و متوسط‌تر استفاده می‌شود. | قدرت |
| مصرف انرژی داکت اسپلیت‌ها معمولاً بیشتر از هواسازها است. | مصرف انرژی |
| هزینه هواسازها معمولاً بیشتر از هواسازها است اما این مسئله در مدل‌ها و برندهای مختلف فرق می‌کند. | هزینه |
| هواسازها بیشتر برای مناطق گرم و به شدت مرطوب مناسب‌اند اما از داکت اسپلیت‌های در مناطق گرم و خشک استفاده می‌شود. | منطقه |
| هواسازها سروصدای بیشتری تولید می‌کنند. | صدا |
تفاوت داکت اسپلیت با فن کویل
فن کویل‌ها نمی‌توانند هوا را به تنهایی خنک یا گرم کنند. این سیستم‌ها به تجهیزات بیشتری مثل مینی چیلرها یا چیلرها مرکزی برای سرمایش و پکیج گرمایشی برای گرمایش نیاز دارند. یکی از مزیت‌های اصلی فن کویل‌ها این است که می‌توان از آن‌ها به تعداد دلخواه و بدون محدودیت استفاده کرد و در فضاهای مختلفی مثل ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری، خدماتی و اجتماعی استفاده کرد. با فن کوین‌ها هر اتاقی می‌تواند دمای مخصوص به خود را داشته باشد.
بخش‌های داخلی و خارجی اسپلیت‌ها هم با برق کار می‌کنند اما مصرف برق آن‌ها در مقایسه با مصرف برق فن کویل‌ها کم‌تر است.
| تفاوت‌ها | ویژگی‌ها |
| فن کویل‌ها در اکثر موارد روی دیوار یا در سقف کاذب نصب می‌شوند. بعضی از انواع فن کوین‌ها به سیستم‌های کانال‌کشی نیاز دارند و در نهایت هم به منبع برق وصل می‌شوند. | نصب |
| قدرت فن کویل‌ها به شدت به نوع آن‌ها بستگی دارد اما داکت اسپلیت‌ها معمولاً به خاطر فن بزرگ خود قدرتمندتر هستند. | قدرت |
| فن کوین‌ها علاوه بر فن خنک‌کننده معمولاً یک کمپرسور هم دارند و به همین خاطر انرژی بیشتری مصرف می‌کنند. | مصرف انرژی |
| قیمت فن کویل‌ها در اکثر موارد بیشتر از داکت اسپلیت‌ها است. | هزینه |
| فن کویل‌ها برای آب‌وهواهای گرم و مرطوب مناسب هستند. | منطقه |
| سروصدای داکت اسپلیت‌ها بیشتر از فن کویل‌ها است. | صدا |
تفاوت چیلر و داکت اسپلیت
چیلرها به صورت مرکزی و برای کل ساختمان نصب می‌شوند، اما داکت اسپلیت‌ها برای هر واحد نصب می‌گردند. البته می‌توان برای هر واحد از یک مینی چیلر جداگانه استفاده کرد تا استقلال هر واحد حفظ شود. چیلرها معمولاً از یک کمپرسور، مبدل‌های حرارتی به نام اوپراتور و کندانسور و یک شیر انبساط آب خنک‌کننده فن کویل یا مولد هوا تشکیل می‌شوند.
بعد از خنک شدن آب توسط پمپ، چیلر آن را به کویل خنک‌کنندهِ دستگاه دیگری در داخل ساختمان (مثل فن کویل یا هواساز) پمپ می‌کند. در برخی موارد چیلر به جای خنک کردن آب، مبرد را از طریق لوله‌کشی به واحد هوارسانی می فرستد و مستقیماً هوا را خنک می‌کند. در جدول زیر می‌توانید تفاوت چیلرها با داکت اسپلیت‌ها را بررسی کنید.
| تفاوت‌ها | ویژگی‌ها |
| بخش مرکزی چیلرها معمولاً در زیرزمین، پایین‌ترین طبقه ساختمان و یا پشت بام نصب می‌شود. | نصب |
| قدرت چیلرها بیشتر از داکت اسپلیت‌ها است. | قدرت |
| چیلرها از آب استفاده می‌کنند و در ایران از لحاظ انرژی به صرفه‌تر هستند. | مصرف انرژی |
| هزینه اولیه و راه‌اندازی داکت اسپلیت و چیلر تفاوت چندانی با هم ندارد. | هزینه |
| چیلرها برای آب‌وهوای گرم و خشک مناسب هستند. | منطقه |
| صدای داکت اسپلیت‌ها به دلیل فن بزرگ آن‌ها بیشتر است. | صدا |
فرق داکت اسپلیت با سایر سیستم‌های تهویه مطبوع هوا در چند خط
داکت اسپلیت‌ها با استفاده از کانال‌کشی و واحد مرکزی خود سعی می‌کنند کل ساختمان را خنک کنند. با این حال، بسته به ساختمان و کاربرد آن می‌توان از سیستم‌های تهویه مطبوع هوای دیگری مثل کولر گازی، چیلر، هواساز و VRF هم استفاده کرد که در بعضی موارد نصب ساده‌تر و هزینه کم‌تری دارند.
به طور کلی، کولرهای گازی از کانال‌کشی استفاده نمی‌کنند و به همین خاطر هزینه نصب کم‌تری دارند اما قدرت آن‌ها هم کم‌تر از داکت اسپیلت‌ها است. قیمت VRFها بیشتر از داکت اسپلیت‌ها است اما قدرت آن‌ها هم بیشتر از این سیستم‌های تهویه مطبوع است. فن کویل‌ها به تنهایی نمی‌توانند هوای سرد یا گرم تولید کنند، برای آب‌وهواهای گرم و مرطوب مناسب‌ترند و سروصدای کم‌تری دارند اما قدرت آن‌ها هم کم‌تر از داکت اسپلیت‌ها است. قدرت چیلرها هم بیشتر از داکت اسپلیت‌ها است و با توجه به اینکه از آب استفاده می‌کنند، هزینه انرژی کم‌تری دارند.
گفتنی است که انتخاب نوع سیستم تهویه مطبوع هوا حتما باید با توجه به نیازهای خاص هر ساختمان انجام شود تا مشکل و هزینه بیشتری ایجاد نشود. اگر هنوز نسبت به سیستم مناسب ساختمان شک دارید، می‌توانید با کارشناسان آوش مشورت کنید.
چند سوال درباره فرق داکت اسپلیت با بقیه سیستم‌های تهویه مطبوع هوا
داکت اسپلیت از یک بخش خارجی، یک بخش داخلی و سیستم کانال‌کشی تشکیل می‌شود اما VRFها نیازی به کانال‌کشی ندارند.
چیلرها به صورت مرکزی و برای کل ساختمان نصب می‌شوند، اما داکت اسپلیت‌ها برای هر واحد نصب می‌گردند.
داکت اسپلی فقط در حالت سرمایش در کاهش رطوبت (در تابستان) تاثیرگذار است اما چیلرها می‌توانند رطوبت هوا را هم در تابستان و هم در زمستان تنظیم کنند.
