اجزای فن کویل بخشهای کوچک و پیچیدهای هستند که با قرار گرفتن در کنار هم یکی از محبوبترین سیستمهای تهویه مطبوع را ایجاد کردهاند. اولین قطعه فن کویل که تاثیر زیادی در گردش هوا دارد، فنهای آن است. فنها هوای اتاق را میکشند و آنها را از کویلهای سرمایش یا گرمایش عبور میدهند. این کویلها که از لولههای مسی تشکیل شدهاند، دومین بخش مهم فن کویلها را تشکیل میدهند. آنها انتقال گرما و سرما را تسهیل کرده و به هوا اجازه میدهند که با توجه به دمای مورد نظر گرم یا سرد شود.
این کویلها هم در نهایت به یکی دیگر از بخش مهم اجزای فن کویل یعنی سیستم لولهکشی آب متصل میشوند. سیستم لولهکشی آب بسته به نیاز مصرفکننده، آب سرد یا آب گرمِ کویلها را تامین میکند. با این حال، اجزای فن کویل گرین به همین موارد محدود نمیشود. به همین خاطر در این مقاله از آوش تصمیم گرفتهایم درباره قطعات فن کویلها صحبت کنیم.
معرفی اجزای فن کویل
قطعات فن کویل را به طور کلی میتوان به ۸ مورد مهم تقسیم کرد که در ادامه آنها را بیشتر بررسی خواهیم کرد:
۱. فنها یا بلوورهای هوا (BLOWER)
فنها وظیفه گردش هوا در فن کویل را بر عهده دارند. پرههای فنها به گونهای طراحی شدهاند که جریان ثابتی از هوا را تولید کرده و به طور موثر آن را در سراسر فضا توزیع میکنند. علاوه بر این، با گذشت زمان طراحیهای مدرنِ فنها باعث شده کارایی آنها افزایش یابد و عملکرد بهتر و بیصداتری را ارائه بدهند. با پیشرفت فناوری، فنهای فن کویلها به تنظیمات متغیر مجهز شدهاند تا مصرفکنندگان آنها کنترل بیشتری بر جریان هوا و مصرف انرژی داشته باشند. گفتنی است که فنها معمولاً از جنس پلاستیک یا فلز (مثل آلومینیم) هستند. مشخصاً فنهای فلزی مقاومت بیشتری دارند اما توجه داشته باشید که قیمت آنها هم بیشتر است.
۲. کویلهای گرمایشی و سرمایشی
کویلهای گرمایشی و سرمایشی جزو یکی دیگر از مهمترین اجزای فن کویلها هستند که مسئولیت تامین هوای گرم در حالت گرمایش و سرمایش را بر عهده دارند.
کویلها در اصل از لولههای مسیِ ۲ یا ۳ ردیفه تشکیل شدهاند که در عملکرد فن کویلها نقش زیادی دارند. کویلها نمیتوانند وظیفه ورود و خروج آب گرم را با هم انجام دهند. به همین خاطر، یکی از آنها آب گرم یا سرد را وارد کرده و دیگر آن را به موتورخانه مرکزی برمیگرداند. در واقع فن، هوا را روی کویل حرارتی پخش کرده و اجازه میدهد هوای گرم شده به طور یکنواخت در محیط پخش شود.
۳. فیلتر (Filter)
یکی دیگر از مهمترین اجزای فن کویل، فیلتر آن است که وظیفه حفظ کیفیت هوای داخل ساختمان و حذف گرد و غبار را بر عهده دارد. فیلترها مثل یک مانع عمل کرده و از ورود آلایندهها جلوگیری میکنند. انواع مختلفی از فیلترها وجود دارد که از بین آنها برای مثال میتوان به فیلترهای یک بار مصرف یا فیلترهای الکترواستاتیک پیشرفته اشاره کرد. شایان ذکر است که نگهداری و تعویض منظم فیلترها برای مطمئن شدن از کارایی و اثربخشی سیستم فن کویل و تامین هوای پاک و سالم اهمیت زیادی دارد.
۴. ترموستات (Thermostat)
وظیفه اصلی ترموستات اندازهگیری و تنظیم دمای محیط است. ترموستات معمولا روی دیوار نصب میشود و سنسورهای دمایی دارد که دمای محیط را تشخیص میدهند. با استفاده از رابط کاربری ترموستات که میتواند دیجیتالی یا دستی باشد، افراد میتوانند دما و حالت مورد نظر خود (مانند گرمایش، سرمایش یا فقط فن) را تنظیم کنند. ترموستات این اطلاعات را به فن کویل ارائه کرده و سپس تنظیمات مورد نیاز آن را تنظیم میکند.
مطالعه بیشتر: انواع دستگاه تصفیه هوا و ویژگی های آنها
علاوه بر این، ترموستاتهای پیشرفته ممکن است امکانات بیشتری مثل قابلیت برنامهریزی، قابلیتهای کنترل از راه دور و صرفهجویی در مصرف انرژی را ارائه بدهند.
۵. شیر هواگیر (Ventilation valve)
شیر هواگیر هوای درون فن کویل را خارج میکند تا به فن کویلها و عملکرد آنها آسیبی نرسد. در اکثر فن کویلها معمولاً از شیرهای هواگیر دستی استفاده میشود.
۶. پلنیوم باکس (Plenum Box)
وظیفه پلنیوم باکس این است که فن و الکتروموتور را در خود نگه داشته و از ورود گرد و غبار به درون فضا جلوگیری کند. این بخش از اجزای فن کویل در اصل هوای برگشتی (از محیط) را به سمت فیلترها هدایت کرده و مانع ورود مجدد آنها به اتاق میشود.
۷. موتور
موتورهای استفادهشده در فن کویلها اغلب موتورهای الکتریکی کوچک، کمقدرت و نسبتاً کممصرف هستند و وظیفه اصلی آنها این است که با چرخاندن پروانه فن، جریان هوا را ایجاد کنند. اکثر موتورهای فن کویلها با استفاده از جریان مستقیم (DC) کار میکنند اما بعضی از آنها هم به موتورهای جریان متناوب (AC) متکی هستند. نوع دوم معمولاً صدا و لرزش کمتر داشته و بیشتر عمر میکنند.
۸. سینی درین
سینی درین (Drain Pan) در فن کویلها وظیفه جمعآوری و تخلیه آب را انجام میدهد. به عبارت دیگر وقتی که هوا سرد شده و رطوبت آن جمع میشود، این رطوبت به شکل یک جریان آب در اطراف فن جمع میگردد. سینی درین برای این به وجود آمده که آب جمعشده در اطراف فن را جمع کند.
سوراخهای موجود در سینی درین اجازه میدهند که آب جمعآوریشده تخلیه شده و به بیرون برود. این آب ممکن است به سیستم تخلیه مرکزی یا لولههای دفع فاضلاب متصل شود. اگر سینی درین به درستی عمل نکند و آب وارد فن کویل شود، کل سیستم آن آسیب میبیند. به سینی ihd درین تشتک تخلیه هم گفته میشود.
توجه داشته باشید که اجزای فن کویل به موارد مذکور محدود نشده و در مدلهای مختلف آن بخشهای دیگری هم وجود دارد. برای مثال در فن کویلهای زمینی به جای ترموستاتها کلیدهای سلکتوری تعبیه شده که در خاموش و روشن کردن یا تعیین دور آنها موثر است. علاوه بر این، فن کویلهای برای انتقال به لولهکشی هم نیاز دارند.
اجزای فن کویل در چند خط
بررسی تمام اجزای فن کویل کار چندان راحتی نیست. فن کویلها از بخشهای مختلفی مثل فن، موتور، لولههای آب و کویلهای حرارتی تشکیل میشوند و به هر یک از آنها وظیفه منحصربهفرد و البته بسیار مهمی را میسپارند. در این مورد برای مثال میتوان به موتور فن کویلها اشاره کرد که مسئول چرخش فنها هستند. علاوه بر این، کویلها حرارتی هم مسئولیت تبادل حرارت بین هوا و آب را بر عهده دارند. تمام این بخشها تنها در کنار هم معنی پیدا میکنند و به تنهایی نمیتوانند هوای محیط را کنترل و مدیریت کنند.
چند سوال درباره اجزای فن کویل
از بین مهمترین اجزای فن کویل میتوان به فیلتر، فن، موتور و کویلهای گرمایشی و سرمایشی اشاره کرد.
وظیفه اصلی ترموستات این است که به صورت خودکار یا دستی دمای مورد نظر مصرفکننده را دریافت کرده و آن را به فن کویل ارائه کند.
وظیفه سینی درین در فن کویلها این است که آب را جمعآوری کرده و تخلیه کند.