هیچ چیزی بهتر از راه رفتن در یک خانه دنج و گرم در سرمای زمستان یا حتی خنک و راحت در گرمای داغ تابستان نیست. وقتی خسته از سرکار برمی‌گردید؛ حتماً برایتان پیش‌آمده که به محض ورود با هوای خیلی سرد یا خیلی گرم خانه‌تان مواجه شوید. اینجاست که خستگی در بدن‌تان می‌ماند. اما، برای برخی افراد این‌گونه نیست و بیشتر شبیه به جادو است. تنها کاری که باید انجام دهند، فشار دادن یک دکمه یا تنظیم ثابت آن است. با این کار خانه‌شان از حالت خیلی گرم یا خیلی سرد به یک دمای ایده‌آل و مطبوع می‌رسد. در اصل، باید به شما بگوییم که این یک جادو نیست و سیستم تهویه مطبوع است و باور کنید یا نه؛ یکی از حیاتی‌ترین اجزای خانه به شمار می‌آید و بدون آن زندگی در خانه ممکن نیست.
HVAC به چه معناست؟
حتماً برایتان سوال است که HVAC دقیقاً چیست؟ HVAC مخفف Heating, Ventilation, and Air Conditioning است. در واقع، به سیستم‌های تهویه مطبوع که برای کنترل سرمایش و گرمایش به کار گرفته می‌شوند HVAC می‌گویند. از این سیستم‌ها در همه جا از محیط‌های اداری، تجاری گرفته تا خانه حتی اتوموبیل و مترو می‌توانید استفاده کنید. در کل، هر مکانی که نیاز به یک تهویه برای رد و بدل کردن هوا داشته باشد از این سیستم استفاده می‌شود تا هوای داخل را مطابق با چیزی که لازم است تغییر دهند. به این معنی که شما می‌توانید کیفیت بهتری از هوا را برای خودتان فراهم کنید و دود، بوی بد، گرد و خاک، گرما، گازها و عواملی این‌چنین را از محیط داخلی حذف کنید.
پیشنهاد ویژه: خرید VRF گرین
چگونه یک سیستم HVAC خانه من را خنک و گرم می‌کند؟
کار سیستم‌های HVAC تنظیم دما و حفظ کیفیت هوا از طریق ایجاد یک تهویه مناسب است. همانطور که گفتیم برای این کار سه جز اساسی نیاز است که همان سیستم گرمایش، سیستم خنک کننده و سیستم تهویه هستند.
در هوای سرد: سیستم‌های HVAC با جذب گرما از بیرون و توزیع آن در داخل، محیط را با کمک یک پمپ حرارتی گرم می‌کنند. علاوه بر این، از یک کوره برای ایجاد گرما استفاده کرده یا از طریق الکتریسیته یا سوزاندن یک منبع سوخت، گرمای مورد نیاز را تولید می‌کنند تا به داخل تهویه شود و را دما را گرم‌تر کند.
در هوای گرم: سیستم‌های HVAC گرمای محیط داخل را جذب کرده و با انتقال آن به بیرون، دمای محیط را کاهش داده و خنک می‌کنند. به این شکل که گاز مبرد گرم به کمپرسور برده می‌شود تا گرمای محیط را حذف کرده و به شکل مایع تبدیل کند. سپس این مبرد مایع از یک کویل کندانسور و اواپراتور داده می‌شود تا به هوای خنک تبدیل شود. در نهایت هوای خنک از طریق دریچه‌ها و مجاری هوا به داخل وارد خانه یا مکان مورد نظر شما وارد می‌شوند.
نکته: تفاوت اصلی بین پمپ حرارتی و یک کندانسور در اینجا مشخص می‌شود. پمپ حرارتی نقش گرمایش و بالا بردن دمای داخلی خانه شما را برعهده دارد؛ در حالی که کندانسور فقط خنک‌سازی را انجام می‌دهد.
مطالعه بیشتر: سیستم VRF چیست؟
اجزای تشکیل‌دهنده HVAC چه هستند؟
برای درک بهتر این فرآیند، بهتر است با بخش‌های معمولی و عملکرد هر کدام بیشتر آشنا شوید. در واقع، سیستم تهویه مطبوع فقط یک کندانسور یا پمپ حرارتی نیست و موارد زیر را به صورت کامل، شامل می‌شود:
ترموستات
مسلما از اصلی‌ترین بخش‌های سیستم HVAC شما ترموستات است. وظیفه این قطعه همانطور که می‌دانید؛ روشن و خاموش کردن دستگاه یا تنظیم جریان هوا مطابق با دمای مورد نیازتان است. همیشه از ترموستاتی که با سیستم سازگار است استفاده کنید؛ برای مثال، ترموستات هوشمند، یک ترموستات دیجیتال و یک ترموستات آنالوگ قدیمی می‌تواند گزینه خوبی باشد.
تهویه مطبوع مرکزی
این قسمت شامل یک مجموعه دمنده، فن و موتور است که گردش لازم را برای توزیع هوای مطبوع به داخل خانه شما فراهم می‌کنند.
کوره
یکی از اجزای اصلی به شمار می‌آید که دارای انواع مختلفی هم است؛ اما رایج‌ترین آنها از نوارهای حرارتی با احتراق گاز یا مقاومت الکتریکی برای تولید گرمای لازم استفاده می‌کنند. اکثر تاسیسات کوره دارای یک مجموعه دمنده هستند تا از طریق آن بتوانند هوای گرم شده را به داخل خانه شما منتقل کنند. توجه کنید که یک کوره فقط می‌تواند گرما تولید کند، گاهی اوقات به یک سیستم تهویه مطبوع مرکزی مجهز می‌شود تا هوای خنک را در ماه‌های تابستان فراهم کند.
پمپ حرارتی
از دیگر اجزای سیستم تهویه مطبوع مرکزی، پمپ حرارتی است. این پمپ‌ها هم هوای گرم و هم هوای خنک را به داخل خانه‌تان وارد می‌کنند. به این شکل که در اوج ماه‌های گرم تابستان، هوای گرم را خارج و در ماه‌های سرد زمستان با استخراج هوای گرم از بیرون دمای داخل را به خوبی متعادل نگه می‌دارند. سیستم‌های پمپ حرارتی امروزه یکی از کم مصرف‌ترین سیستم های موجود می‌باشد.
دمپرهای هوا
انتقال هوا دقیقا نقطه شروع تهویه شماست. کار اصلی این قطعه مکش هوا به همراه آلاینده‌ها از محیط برای خنک یا گرم شدن است؛ البته از طریق فیلترها. دمپرها همچنین به حفظ کیفیت و جریان هوای خانه شما کمک می‌کنند.
اگزاست فن‌ها
این خروجی‌ها برای بیرون کردن یا حذف گاز، آلاینده‌ها و گرما از محیط داخل در سیستم‌های HVAC مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مجاری یا کانال‌ها
مسلما برای توزیع هوای گرم و خنک به داخل خانه نیاز به کانال و مجاری هوا دارید؛ این کانال‌های از اجزای اصلی HVAC هستند.
کمپرسور
برای تبدیل گازمبرد گرم به مایع از کمپرسور استفاده می‌شود. در کمپرسور که بخشی از واحد AC بیرونی است، گرما با کمک فشار از گاز خارج می‌شود.
کویل اوپراتور
این بخش از سیستم HVAC برای تبدیل مبرد مایع به هوای خنک است که در نهایت در محیط داخل خانه شما به گردش درمی‌آید.
انواع مختلف سیستم‌های HVAC چیست؟
- سیستم‌های اسپلیت گرمایش و سرمایش: از رایج‌ترین نوع سیستم‌های HVAC سیستم اسپلیت گرمایش و سرمایش است. اسپلیت با داشتن دو سیستم اصلی اقدام به گرمایش و سرمایش خانه شما می‌کند.
- سیستم اسپلیت هیبریدی: این سیستم نیز همانند اسپلیت است، فقط با داشتن سیستم بخاری هیبریدی الکتریکی برای مصرف انرژی کارآمدتر می‌باشد. در واقع، به شما این امکان را می‌دهد تا برای گرم کردن خانه بین برق و گاز انتخاب کنید. در صورتی که در آب و هوای سردی زندگی می‌کنید؛ گزینه خیلی خوبی خواهد بود.
- سیستم‌های AC بدون داکت – مینی اسپلیت: این سیستم بدون کانال است که در هر کجا که مایل باشید؛ می‌توانید از گرمایش و سرمایش آن استفاده کنید. مینی اسپلیت یونیت‌ها بر روی دیوارهای خانه شما نصب شده و به یک کمپرسور واقع در خارج از خانه متصل می‌شوند (همان کولر گازی).
- پکیج‌های گرمایش و تهویه مطبوع: این سیستم معمولاً در طبقه بالای خانه شما نصب شده و می‌تواند خانه را با یک واحد خنک و گرم کند و به طور باورنکردنی در مصرف انرژی کارآمد است.
- سیستم پمپ حرارتی زمین گرمایی: پمپ‌های حرارتی این سیستم در زیر زمین قرار می‌گیرند و از دمای زمین استفاده می‌کنند.
نحوه انتخاب سیستم HVAC مناسب چگونه است؟
شناخت عملکرد و اجزای سیستم تهویه مطبوع به شما این امکان را می‌دهد تا با دید بهتر و اطلاعات بیشتر اقدام به خرید کنید. اما، مطمئنا یک سری موارد دیگر وجود دارد که دانستن آنها در هنگام خرید به شما کمک می‌کند تا تجربه خوبی از نصب این سیستم داشته باشید.
- در صورتی که سیستم HVAC شما قدیمی شده و قصد تعویض آن را دارید؛ توصیه می‌کنیم همین سیستم موجود را انتخاب کنید تا هزینه زیرساخت‌ها را کاهش دهید. به این معنی که اگر، سیستم قبلی شما دارای کانال‌کشی بوده؛ استفاده از یک سیستم کانال مانند اسپلیت استاندارد، سیستم زمین گرمایی یا کوره الکتریکی می‌تواند برای شما مقرون به صرفه‌تر باشد.
- مهمترین مورد در تصمیم‌گیری شما برای خرید به آب و هوای منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنید؛ بستگی دارد. اگر آب و هوا گرم است: می‌توانید سیستم اسپلیت کوره یا سیستم پمپ حرارتی را انتخاب کنید؛ زیرا هر دو مقرون به صرفه هستند. اما، اگر آب و هوا سرد است: به سراغ کوره گازی سنتی با یا بدون مرکزی بروید.
- انتخاب اندازه مناسب کوره و واحد AC برای سیستم HVAC شما بسیار مهم است. برخی‌ها فکر می‌کنند خرید یک سیستم با ابعاد بزرگ کارایی بیشتری به همراه دارد. در صورتی که این امکان وجود دارد که هزینه‌های بیشتری برایتان داشته باشد. در کل، اگر سیستمی که انتخاب می‌کنید، بزرگ باشد منجر به تراکم بیش از حد، پوسیدگی، کپک زدن و عدم راحتی می‌شود. بنابراین، ابعاد را در نظر بگیرید.
- در صورتی که از حامیان محیط زیست هستید، به سراغ سیستم زمین گرمایی بروید. این سیستم‌ها با هدف کاهش گازهای گلخانه‌ای طراحی شده‌اند و از طریق تبادل گرما با زمین کار می‌کنند. جالب و کاربردی به نظر می‌رسد؛ اما هزینه نسبتا بالایی دارد و حدود 10 سال طول می‌کشد تا هزینه‌های را که کرده‌اید، بازگردانید.
سیستم HVAC همان تهویه مطبوع است؟
مطمئنا این سوال هم برای شما پیش آمده که آیا این دو یکی هستند؟ در جواب باید به تعریف HVAC برگردیم که شامل سه بخش اصلی سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع است. همانطور که می‌بینید، تهویه مطبوع سومین عنصر HVAC است که عملکردی دقیقا برعکس گرمایش دارد. بنابراین، بخشی از سیستم HVAC تهویه مطبوع است و نباید این دو را یکی دانست.
جمع‌بندی
این روزها در خانه، مکان‌های تجاری و مسکونی بزرگ و تقریبا هر مکان بسته‌ای نیاز ویژه‌ای به سیستم تهویه مطبوع دارند. اما این سیستم‌ها دقیقا چه هستند؛ از چه اجزایی تشکیل شده‌اند یا عملکردشان به چه شکل است. معمولا آگاهی و شناخت این موارد به شما کمک می‌کند تا با اطلاعات بیشتر اقدام به خرید و راه‌اندازی چنین سیستمی کنید. هر چند که ما در این مقاله شما را درباره نحوه خرید راهنمایی کرده‌ایم.
